EDEBİYAT DÜNYASINA PANZEHİR SORULAR 2023
2023 yılında yoğun bir edebiyat gündemi yaşandı. Yepyeni kitaplar okurların beğenisine sunuldu. Biz de Panzehir Dergi olarak yayınladığımız metinlerle, söyleşilerle, eleştiri-tanıtım yazılarıyla edebiyat ve sanat ortamına katkıda bulunmaya çalıştık.
Bu yıl ikincisini yayımlayacağımız Panzehir Sorular’la, yazarların penceresinden bir tür bellek tazelemesi yapmayı amaçlıyor, edebiyat tutkunları için ufuk açıcı olacağına inanıyoruz.
Bir yılı daha geride bırakırken 2023’ün edebiyatını, edebiyat dünyasından isimlere sorduk. Değerli görüşlerini bizlerle paylaşan tüm edebiyat dostlarına teşekkür ederiz.
Yeni yılda panzehriniz edebiyat olsun…
Edebiyat eserlerinin değerini hangi ölçüt belirler? Okur mu, satış mı, eleştiri mi, ödül mü?
Hem niteliği hem de niceliği ile okur belirler, eser zaman karşısındaki dayanıklılığı ile de değerlenebilir. Bir yandan da şans diyebileceğimiz rastlantısal kimi faktörler de önem taşır. Eserin zamanlaması, onu tanıtabilecek gücü olan okurla karşılaşıp karşılaşmaması gibi… Çok değerli kimi eserlerin zaman içinde kaybolması adeta “ölü”sü ile kendisinden sonra gelecek değerli başka eserlere gübre niteliği taşıması tarih boyunca karşılaşılmış bir durumdur.
Son dönemlerde değerinin yeterince bilinmediğini düşündüğünüz öykücüler ve romancılar var mı?
Edebiyatı güncel haliyle yakından takip edebilmek için daha fazla zamanım olabilmesini isterdim. Size yeni bir yazardan değil ama tanıtmak, anlatmak bakımından içimde ukde kalan bir yazardan, Orhan İyiler’den bahsetmek isterim.
“Devrimci Ado’nun Ölümsüzler Katında Yargılanması” adlı tiyatro oyunu ve “Bir gün Bile Yaşamak” adlı romanı kanımca, hak ettiğince bilinmiyor, tanınmıyor. Oysa dünya ölçeğinde eserler olduklarını düşünüyorum.
2023’te tadı damağımda kaldı dediğiniz o film hangisi?
Bir dizi olarak Yaratılan’ı beğendim. Bir çok film var etkilendiğim… Özcan Alper’in Karanlık Gece’si ve Emin Alper’in Kurak Günler’i örneğin… Anlamlı bulduğum bir konu da iki filmin seçtiği metaforlar arasındaki benzerlikler. Bu filmleri üreterek, kasabalı, erkek, doğayı sömüren, birbirini sömüren ilişkiler ağının içine ülkece sıkışıp kalmış olmamızı anlatmak dışında bir çare yok, der gibiydi sinema sanatı… İran sinemasının son dönem örnekleri ile bu filmleri karşılaştırarak iki ülke sosyo-politik ortamı üzerine düşünmek de anlamlı geldi. Genç İranlı yönetmen Saeed Roustayi’nin 2022 yılında çektiği Leyla’nın Kardeşleri filmini de bu yıl izleyip çok beğendiğimi ifade etmeliyim. Roustayi’nin anlatımı, yarattığı karakterler, olay örgüsü, yuvadan gitmek-gidememek ikilemlerini anlatma biçimi bakımından, Ortadoğu’yu anlatan filmler arasında epeyce öne geçiyordu. Martin MCDonagh’ın 2022 yapımı The Banshees of Inisherin ve Sian Heder’ın 2021 yapımı filmi Coda, bu yıl izleyip çok etkilendiğim filmler arasında…
Sizce 2023’te edebiyat gündemine damgasını vuran olaylar ve tartışmalar nelerdir?
Bu yıla da önümüzdeki yıllara da damgasını, yeni hikâye anlatma biçimleri/görsel anlatı türleri ile edebi metin üretme hali arasındaki farklılıklar, ekranın insan hayatında giderek artan yeri ve bu sırada yazınsal olanın alacağı yeni biçimlerin tartışılması damgasını vuracak gibi görünüyor. Yazılı edebiyatı okumak mı? İyi okuyan birilerinin ağzından dinlemek mi? Giderek fiyatı artan kitapları temin etmek mi yoksa e-kitap okuyuculardan okumak mı? Gibi sorular güncel teknik gelişmelere uyumlanmak-ayak diremek arasındaki git-gellerimiz ve salınımın tartışılması gelecek yıllarda da sürecek gibi görünüyor.
Daha fazla Panzehir Söyleşiye buradan ulaşabilirsiniz.
Sayfanın altındaki sosyal medya butonlarını kullanarak yazıyı sevdiklerinizle paylaşabilir, yorumlarınızla bize ulaşabilirsiniz.
