EDEBİYAT DÜNYASINA PANZEHİR SORULAR 2023
2023 yılında yoğun bir edebiyat gündemi yaşandı. Yepyeni kitaplar okurların beğenisine sunuldu. Biz de Panzehir Dergi olarak yayınladığımız metinlerle, söyleşilerle, eleştiri-tanıtım yazılarıyla edebiyat ve sanat ortamına katkıda bulunmaya çalıştık.
Bu yıl ikincisini yayımlayacağımız Panzehir Sorular’la, yazarların penceresinden bir tür bellek tazelemesi yapmayı amaçlıyor, edebiyat tutkunları için ufuk açıcı olacağına inanıyoruz.
Bir yılı daha geride bırakırken 2023’ün edebiyatını, edebiyat dünyasından isimlere sorduk. Değerli görüşlerini bizlerle paylaşan tüm edebiyat dostlarına teşekkür ederiz.
Yeni yılda panzehriniz edebiyat olsun…
Edebiyat eserlerinin değerini hangi ölçüt belirler? Okur mu, satış mı, eleştiri mi, ödül mü?
Herhangi bir sanat ürününün değerini zaman belirler. Bir ürünün kalıcılığı, etki derecesi, bıraktıkları, artırdıkları, esin kaynağı oldukları hep zamana yayılmıştır. Zaman aynı zamanda görece demektir. Görece’den kasıt kimi eserlerin daha az ya da çok okunuyor olup olmaması ile satışlarının artıp azalmasının “modasal” yahut ideolojik veyahut da tesâdüfî etkileridir.
Son dönemlerde değerinin yeterince bilinmediğini düşündüğünüz öykücüler ve romancılar var mı?
Soruyu tersine çevirerek sormak belki daha doğru olur. Değeri fazlaca bilinen ya da ön plana çıkartılanları bir kenara koyarak bakılırsa belki değeri yeterince bilinmeyenler ile es geçilenlerin gün yüzüne çıktığı fark edilecektir. Gözümüze gözümüze sokulanlar ile devamlı göz önünde duranlar, tutulanlar, göze girmeye çalışanlar yahut da gözden çıkmamak için ellerinden geleni yapanların yarattıkları toz duman içerisinde değerleri değerlerini kat kat aşan sanatçıların doğal olarak görünmez kılındıklarını söylemesek bile görünmez kaldıkları söylenebilir. Gelişigüzel bir örnek olarak Turgut Özakman’ın 1994 tarihli Korkma İnsancık Korkma romanının hak ettiği yerde olduğunu düşünmüyorum. Aradan neredeyse 40 yıl geçmiş bakın.
2023’te tadı damağımda kaldı dediğiniz o film hangisi?
Bu soruyu yanıtlayabilecek denli sinefil olduğumu düşünmüyorum. tadıdamağımızdakalanlar diye bir kategori belki farz olanı, ki o da bir zamana, hele de güncele endeksli değil. Bir filmi yanlışlıkla bile sevebiliriz ya da o anki ruh hâlimize denk düşüyordur. Ah gene görece’deyiz, öznel’de, kahrolası takdiri kendinden menkul özne’de.
Sizce 2023’te edebiyat gündemine damgasını vuran olaylar ve tartışmalar nelerdi?
2023’te edebiyat gündemine damgasını vuran bir olay ya da tartışma olduğunu sanmıyorum. Ne ödüller ve jürileri meselesi, ne X edebiyatı mı X’çe edebiyat mı meselesi, ne şiir düşüşte mi yükselişte mi meselesi!
Türkiye’de edebiyat gündemi boş şeylerle uğraşıyor, gündem yarattığını, gündeme katkıda bulunduğunu filan sanıyor. Tek tükün haricinde dişe dokunur bir değerlendirme de yok. 2023’te edebiyat âlemi diş gıcırdatmaktan, nefret bileylemekten, yakalarsam muck muck’tan, parmak sallamaktan, küfür patlatmaktan öte bir yerde durmuyor. Silkinmesi; edebiyata, sanata ve kültüre ilişkin… Neyse işte.
Türkiye’de edebiyat gündemi can sıkıntısından patlama noktasında. Kim kimi yerse, kim kime çemkirirse, kim kimi ballık börek cilâlarsa!
Aslolan hep ve her zaman üründür. bachibouzouck (.com) dergimizin şu mottosu sanırım ne demek istediğimi çok güzel anlatmakta : “biz, siz ölmüşsünüz gibi yapıyoruz”
Daha fazla Panzehir Söyleşiye buradan ulaşabilirsiniz.
Sayfanın altındaki sosyal medya butonlarını kullanarak yazıyı sevdiklerinizle paylaşabilir, yorumlarınızla bize ulaşabilirsiniz.