EDEBİYAT DÜNYASINA PANZEHİR SORULAR 2023
2023 yılında yoğun bir edebiyat gündemi yaşandı. Yepyeni kitaplar okurların beğenisine sunuldu. Biz de Panzehir Dergi olarak yayınladığımız metinlerle, söyleşilerle, eleştiri-tanıtım yazılarıyla edebiyat ve sanat ortamına katkıda bulunmaya çalıştık.
Bu yıl ikincisini yayımlayacağımız Panzehir Sorular’la yazarların penceresinden bir tür bellek tazelemesi yapmayı amaçlıyor, edebiyat tutkunları için ufuk açıcı olacağına inanıyoruz.
Bir yılı daha geride bırakırken 2023’ün edebiyatını, edebiyat dünyasından isimlere sorduk. Değerli görüşlerini bizlerle paylaşan tüm edebiyat dostlarına teşekkür ederiz.
Yeni yılda panzehriniz edebiyat olsun…
Edebiyat eserlerinin değerini hangi ölçüt belirler? Okur mu, satış mı, eleştiri mi, ödül mü?
Adı geçen bu kaynakların beğenme kriterleri, zamanın ruhuna göre değişkenlik gösteriyor bence. Yani hiçbiri belli bir yargı için güvenilir bir kaynak olarak gösterilemez. Değerin ortaya çıkmasındaki en belirleyici kriterinse yazarın fikrine ve işine olan adanmışlığı, kararlılığı ve üretmeye devam etmesi olduğunu düşünüyorum. İyi bir metin er ya da geç okurunu ve hak ettiği değeri ya da en azından saygıyı görüyor. Bazen zamanın ilerisinde olmak bir ceza gibi, yazarlar yalnızlıkla ve göz ardı edilmekle sınanıyorlar. Sanırım zamanın ötesine geçebilmenin, fark yaratabilmenin bedeli de bu oluyor.
Son dönemlerde değerinin yeterince bilinmediğini düşündüğünüz öykücüler ve romancılar var mı?
Açıkçası Türkçe edebiyatta başta öykü yazarları olmak üzere kimsenin hak ettiği değeri gördüğüne daha doğrusu yeterince okunduğuna inanmıyorum. Basılan her iş şahane değil, her biri kıymetli değil, kabul, ama çok iyi kalemler var, sessiz sedasız yazıyor, bazen usanıyor ve yavaşça yaptıkları işi bırakıyor. Okuru biraz keşfetmeye davet etmek istiyorum. Yeni çıkanlar kısmında biraz daha vakit geçirmelerini ve orada yakaladıkları, dikkatlerini celbeden bir kitaba fırsat vermelerini temenni ediyorum. Çünkü bu alandaki kitaplar çoğunlukla raflarda yer bulamadan kitapçıdaki ömrünü tüketiyor. Mesela okurlara hemen yeni çıkanlarda bulabilecekleri bir iki isim önereyim: Aylin Sökmen’den Evdeki Algoritma romanı, Aslıhan Kocabal’dan Gerçeğe Aykırı öykü kitabı.
Diğer yandan, yurt dışından birkaç isim zikredebilirim. Bazı konularda kült isimleri çok konuşuyoruz fakat benzer işleri aynı derecede iyi yapan farklı isimlerin peşinden pek gitmiyoruz sanki. Mesela Doris Lessing’i ve Abdulrazak Gurnah’ı çok az konuştuğumuzu düşünüyorum. Doris Lessing özellikle bilim kurgu alanında çok iyi eserler vermiş bir yazar. Yine Nobel Ödüllülerden Abdulrazak Gurnah Türkiye’de hak ettiği ilgiyi görüp hiç konuşulmadı gibi geliyor. Oysaki bugünün Türkiye’sine, mülteciliğe ve göçmenliğe dair o kadar çok şey söylüyor ki. Beni bu sene heyecanlandıran yazarlardan biri oldu. Son olarak saydığım isimlerden görece daha genç Téa Obrecht’i anmadan geçemeyeceğim. Sadece iki romanı var ama yazmayı seçtiği konular ve stili beni ilk kitabından beri etkilemiştir.
2023’te tadı damağımda kaldı dediğiniz o film hangisi?
Oppenheimer hem konu ettiği etik çatışma hem de sinematografik olarak beni en çok etkileyen filmlerden biri oldu. İyi ayarlanmış ritmiyle en büyük handikabı olan uzunluğunu bertaraf etmeyi başarmış, soluksuz izledim.
Sizce 2023’te edebiyat gündemine damgasını vuran olaylar ve tartışmalar nelerdi?
Metis Yayınları ve Sanat Kritik’in birlikte organize ettikleri “Bilge Karasu Günleri” ve bu etkinliğe paralel gerçekleştirilen sergi çok başarılı bir işti bence. Benzerleri yapılsa ve yaygınlaşsa ne güzel olur.
Daha fazla Panzehir Söyleşiye buradan ulaşabilirsiniz.
Sayfanın altındaki sosyal medya butonlarını kullanarak yazıyı sevdiklerinizle paylaşabilir, yorumlarınızla bize ulaşabilirsiniz
