EDEBİYAT DÜNYASINA PANZEHİR SORULAR 2023
2023 yılında yoğun bir edebiyat gündemi yaşandı. Yepyeni kitaplar okurların beğenisine sunuldu. Biz de Panzehir Dergi olarak yayınladığımız metinlerle, söyleşilerle, eleştiri-tanıtım yazılarıyla edebiyat ve sanat ortamına katkıda bulunmaya çalıştık.
Bu yıl ikincisini yayımlayacağımız Panzehir Sorular’la, yazarların penceresinden bir tür bellek tazelemesi yapmayı amaçlıyor, edebiyat tutkunları için ufuk açıcı olacağına inanıyoruz.
Bir yılı daha geride bırakırken 2023’ün edebiyatını, edebiyat dünyasından isimlere sorduk. Değerli görüşlerini bizlerle paylaşan tüm edebiyat dostlarına teşekkür ederiz.
Yeni yılda panzehriniz edebiyat olsun…
Edebiyat eserlerinin değerini hangi ölçüt belirler? Okur mu, satış mı, eleştiri mi, ödül mü?
Edebiyat eserlerinin değerini öncelikle gene kendi nitelikleri belirler. Bütün sanat eserlerindeki olmazsa olmaz kriterler edebiyat yapıtları için de geçerlidir. Estetik özelliklere sahip, özgün, evrensel, sorgulatan, farklı bir bakış açısı kazandıran ve zamana yenilmeyen eserler sanatsal olarak değerlidir.
Okur için değil ama okura yazan bir yazarın eserleri dağıtım, tanıtım, satış ve ekonomik engelleri aşıp okuyucuya ulaşabilirse, o da bu eseri yazarın beklentisi doğrultusundaki anlama bilinciyle okursa, ne mutlu yapıtın yaratıcısına. Eseriyle okuru arasında en azından duygusal bir bağ kurmayı başarabilmiştir diyebiliriz.
Kitap ne kadar görülürse satış oranının artması çok büyük bir olasılıktır. Bu durum da maddi değerine yansıyacaktır. Eleştirmenlerin çeşitli nedenlerle dikkatini çeken bir yapıt, objektif bir değerlendirmeyle bilinirliğini çoğaltabilir. Aynı durum ödül süreci için de geçerlidir.
Bütün bunların dışında, yazar kendi yazdıklarına dışarıdan bir göz olarak bakabiliyor mu, eleştirilere açık mı, yazdıkları gerçekten içine sindi mi? Yoksa ne olursa olsun bir an önce yayımlansın diye mi hareket ediyor? Bu sorulara bakarak yazarın yazmayla ilgili tutumunun da yapıtın sanatsal değerine etki edeceğini söyleyebiliriz.
Son dönemlerde değerinin yeterince bilinmediğini düşündüğünüz öykücüler ve romancılar var mı?
Yazar Ercan Başer’in son derece nitelikli öykü ve romanlar yazmasına rağmen yeterince değerinin bilinmediği kanısındayım. Bunun nedenlerinden biri çok fazla görünür olmayı tercih etmemesi de olabilir ama bir önceki yanıtımda da belirttiğim gibi söz konusu durum eserlerinin sanatsal değerini tabii ki azaltmaz.
2023’te tadı damağımda kaldı dediğiniz o film hangisi?
Bir Düşüşün Anatomisi, Cannes’da Altın Palmiye Ödülü aldı. Pandemiden sonra sinemada izlediğim ilk filmdi, psikolojik gerilimi ve altta yatan aile dramıyla etkileyici bir yapıt. Filmin başrol oyuncusu, kadın yazar rolündeki Sandra Hüller de çok başarılı bir performans sergilemiş.
Kurak Günler, filmini de televizyonda izlediğimde beğenmiştim ama 2022 yapımı olduğu için 2023 yılı listemde yer almadı.
Sizce 2023’te edebiyat gündemine damgasını vuran olaylar ve tartışmalar nelerdi?
Edebiyat gündemine damgasını vuran olaylar ve tartışmalar gözlemlediğim kadarıyla daha çok sosyal medyada Twitter aracılığıyla dile getiriliyor. Twitter hesabımı çok kısıtlı kullanan biri olarak birçoğundan ya geç haberim oluyor veya olmuyor. Herkes, tabii kimsenin hesabına müdahale etmeden kendi hesabından görüşlerini paylaşabilir. Ancak bazen öyle paylaşımlara rastlanıyor ki tamamen sosyal medya müfettişliği veya öğretmenliği gibi özellikler içeriyor. Keşke sonu bir yere varmayan bu tartışmalar yerine edebiyat dünyasının gerçek sorunlarına öneriler getirebilecek yapıcı platformlar oluşturulabilse ama böyle bir ortamda zor gözüküyor.
Ben yine de hem okur hem yazar hem de yayınevleri için nitelikli bir edebiyat ortamı ümidiyle hepimize sağlıklı, huzurlu ve mutlu bir yıl diliyorum.
Daha fazla Panzehir Söyleşiye buradan ulaşabilirsiniz.
Sayfanın altındaki sosyal medya butonlarını kullanarak yazıyı sevdiklerinizle paylaşabilir, yorumlarınızla bize ulaşabilirsiniz.
